کتاب در ستایش ژان دارک شعری بلند در ستایش یک قهرمان است. کسی که در یک برهه زمانی حماسه آفرید و باعث شد کریستین دو پیزان که او را نخستین بانوی نویسنده به معنای حرفه‌ای در اروپا نامیده‌اند این شعر بلند را درباره او بنویسد. زندگی این دو نفر – یکی در مقام نویسنده و دیگری در مقام یک قهرمان – بسیار شگفت‌انگیز است.
ابتدا بپردازیم به نویسنده: کریستین دو پیزان. همان‌طور که اشاره شد، او نخستین بانوی نویسنده در تاریخ اروپا بود که در حدود سال ۱۳۶۴ میلادی در ونیز به دنیا آمد و در زمانه‌ای زندگی کرد که اوضاع سیاسی کشورش بسیار وخیم بود. مرگ زودهنگام همسر جوانش از یک بیماری همه‌گیر باعث شد کریستین در ۲۵ سالگی به بیوه‌ای کم و بیش تهیدست که سه فرزند نیز داشت تبدیل شود. به گفته خود او، در این شرایط لازم بود که «به مردی بدل شود.» بنابراین کریستین دو پیزان دست به قلم برد و تصمیم گرفت نویسنده شود. تصمیمی شگفت‌انگیز برای یک زن در آن روزگار.
کریستین طی چند سال ۱۵ اثر بزرگ خلق کرد اما در اواخر عمرش شعری بلند در ستایش ژان دارک نوشت که بسیار به او علاقه داشت. ژان دارک همان شخصیتی بود که کریستین تمام عمر آرزویش را داشت. «یک زن با ماموریتی الهی برای احیای صلح در درون فرانسه و بازگرداندن کشور به فرانسویان.»
در قسمتی از متن پشت جلد کتاب آمده است:
به یاد دار:
هرآن‌کس که یکسره به‌ناحق
از همگان خشم و خواری بیند،
نباید که از قهر بخت در هراس افتد.
خداوند
کسانی را از خاک برمی‌خیزاند
که نهال امید
در نهادشان می‌بالد.
[ » معرفی و نقد کتاب: رمان راز – نشر ماهی ]
کتاب در ستایش ژان دارک
در آغاز سال ۱۴۲۹ فرانسه سرزمینی ویران بود. اشغالگران انگلیسی کم و بیش نیمی از کشور را در چنگ داشتند و حدود ۹۰ سال جنگ و تاراج جان مردم را به لب رسانده بود. اما در بهار سال ۱۴۲۹ ژان دارک، دخترکی روستایی گویی از ناکجا ظهور کرد و رهبری فرانسویان را به عهده گرفت و آبِ رفته را به جوی بازگرداند. به گفته خود ژان دارک، شهودی غریب وی را به بیرون راندن انگلیسی‌ها و بر تخت نشاندن شارل، ولیعهد فرانسه برانگیخته بود.
در قسمتی از یادداشت مترجم که شرح مفصلی از ژان دارک نوشته است می‌خوانیم:
ژان می‌گفت در سیزده سالگی، میکائیل، فرشته‌ی مقرب، همراه با سنت کاترین و سنت مارگارت، باکره‌های شهید، بر وی ظاهر شده و او را به انجام این ماموریت گماشته‌اند.
در آغاز کارِ ژان دارک و در روزهای خوش پیروزی بود که کریستین دو پیزان تحت تاثیر شخصیت او قرار گرفت و این شعر بلند و میهن پرستانه را سرود. سرنوشت ژان دارک و اینکه پس از موفقیت او در بیرون راندن انگلیسی‌ها چه اتفاقی افتاد در مقدمه کتاب شرح داده شده است.
اینک بشنو ای جهان،
شگفت‌ترین داستان داستان‌ها را!
هوش دار!
این سخنان که مرا بر لب است
جز راست نیست،
پس بگذار تا خداوند
که همه‌ی برکات از اوست
خود گواه راستی این داستان باشد،
بادا که این سخنان
به حال نومیدان سودمند افتد،
به حال آنان که سرخی سیلیِ بخت را
بر گونه دارند. (کتاب در ستایش ژان دارک – صفحه ۳۳)
کریستین دو پیزان در خلال این شعر بلند از آرزوها و رویاهای خود برای فرانسه می‌گوید، از پیروزی‌های آینده‌ی ژان و شاهنشاهی مقتدرانه‌ی شارل هفتم، از پیگیری جنگ‌های صلیبی و فتح دوباره سرزمین مقدس، رویاهایی که هیچ‌یک به حقیقت نپیوست.
درنهایت اینکه خود شعر ممکن است کوتاه باشد اما بدون شک ارزش آن را دارد که خوانده شود. آشنایی با شخصیت ژان دارک و البته خود نویسنده که مدافع سرسخت شأن و منزلت زنان است می‌تواند تاثیر زیادی روی هر فردی داشته باشد.
علاوه بر دو مقدمه ابتدایی کتاب که درباره ژان دارک و زندگی نویسنده است، در پایان کتاب نیز مقاله بلندی درباره کریستین دو پیزان و سنت زن‌ستیزی آورده شده که به درک بهتر شخصیت نویسنده کمک می‌کند.
[ » معرفی و نقد کتاب: رمان عصیان – نشر ماهی ]
جملاتی از کتاب در ستایش ژان دارک
امید دارم
که نیکوکار و راست‌کردار باشی،
دل‌سپرده‌ی دادگری
پیروز بر همه‌ی آن دیگران
مهربان و نیک‌رای با مردمان خویش
و اعمالت یکسره پاک از زنگار غرور.
امید که هماره دلت
از عشق خداوند سرشار باشد
خدایی که تو را به خدمت خود گماشت.
(کتاب در ستایش ژان دارک – صفحه ۳۸)
اما ما آدمیان
هرگز افسانه‌ای چنین شگفت نشنیده‌ایم
چرا که دلاوریِ همه پهلوانان روزگاران نخست را
با دلیری این یک زن برابر نتوان نهاد
زنی که روز و شب
در اندیشه‌ی برافکندن دشمنان ماست.
این نیست مگر اراده‌ی خداوند.
اوست که بدین زن راه نموده
و او را دلی داده
فراتر از دل‌های مردمان جهان.
(کتاب در ستایش ژان دارک – صفحه ۴۳)
فرانسه را از چنگ دشمنانش رهاند
و خاک را بازپس گرفت،
دژ از پی دژ و شهر از پی شهر.
هرگز کسی را چنین نیرویی در یاد نیست
نه در صدها و نه در هزارها مرد جنگی؛
اوست پیشوای والای مردمان بی‌باک و چالاک ما.
نه هکتور را و نه آخیلس را
چنین توانی نبوده‌ست.
لیک این‌همه نیست مگر دست خدای
که او را راه می‌نماید.
(کتاب در ستایش ژان دارک – صفحه ۴۹)
کریستین شعر خود را به پایان برد
در سال ۱۴۲۹، که از آن یاد شد،
در واپسین روز ژوییه.
خود نیک آگاهم
که برخی مردمان این شعر را خوش نمی‌دارند،
زیرا آن کس که سر فروافکنده دارد و چشم فروبسته
از نگریستن در روشنی ناتوان است.
فرجام یافت این شعرِ بس زیبا، سروده‌ی کریستین.
(کتاب در ستایش ژان دارک – صفحه ۶۳)
مشخصات کتاب
- عنوان: در ستایش ژان دارک
- نویسنده: کریستین دو پیزان
- ترجمه: علیرضا اسماعیل‌پور
- انتشارات: ماهی
- تعداد صفحات: ۹۶
- قیمت چاپ اول – پاییز ۱۳۹۹: ۱۴۰۰۰ تومان
نظر شما در مورد کتاب در ستایش ژان دارک چیست؟ لطفا اگر این کتاب را خوانده‌اید حتما نظرات ارزشمند خود را با ما در میان بگذارید. اگر این کتاب را نخوانده‌اید، آیا به مطالعه آن علاقه‌مند شدید؟
[ لینک: کانال تلگرام کافه بوک ]
» معرفی چند کتاب دیگر از نشر ماهی:
