کتاب رمانهای کلیدی جهان اثر دومینیک ژنس، کتابی شبیه به یک دایرهالمعارف است که در آن رمانهای مهم دنیا همراه با خلاصهای از نکات مهم درباره هرکدام آمده است. نویسنده در این کتاب داستان هر کتاب را به طور خلاصه بیان کرده است و در ادامه به این موضوع اشاره کرده است که چرا این کتاب از جمله رمانهای کلیدی جهان به شمار میآید. در پایان برخی از کتابهای بسیار مهم نیز، نظر یکی از منتقدان ادبی را نقل کرده است.
در توضیح این مجموعه، دومینیک ژنس در ابتدای کتاب چنین آورده است:
در این مجموعه با رمانهای بزرگ سراسر جهان، از آغاز تا امروز، آشنا میشویم. برای آشنایی با ابعاد و جوانب گوناگون رمان، بهترین نمونهها و به تعبیری رمانهای کلیدی را برگزیدهایم. که هر کدام به ترتیبی نقش کوچک یا بزرگی در تحکیم و تحول و رشد و گسترش این نوع ادبی داشتهاند. و تا سرحد امکان از پرداختن به حشو و زواید و تکرار آثار مشابه و ارائه چند نمونه از یک سرمشق پرهیز کردهایم.
همچنین در ابتدای کتاب برای توافق یکسان روی گونه ادبی «رمان» تعریفی ارائه شده است که نقل آن در اینجا خالی از لطف نیست:
رمان چیست؟ از میان چند نظریه کلاسیک درباره تاریخ و طبیعت رمان، ما آن را پذیرفتهایم که میگوید: رمان نوع ادبی خاصی است که اساسا در عصر جدید، یعنی مدرن، و در یک محدوده جغرافیایی خاص، یعنی اروپای غربی، به دنیا آمده است. با این استثنا که در چین، و بعضی از کشورهای کهنسال نیز که وارث تمدن و فرهنگ بزرگی بودهاند، رمان جایگاه مناسبی برای رشد و نمو یافته است. با این حال به نظر ما تولد رمان به معنای مدرن آن در مغربزمین و در ابتدای قرن هفدهم بوده است، با چاپ و انتشار دن کیشوت به قلم سروانتس.
درنهایت نویسنده توضیحات دیگری ارائه میدهد: در این مجموعه منظومههای حماسی و خصوصیات رزمی و افسانهها و رمانهای منظوم را کنار گذاشتهام، و به حساب نیاوردهام. با این وصف باید پذیرفت که در عهد باستان داستانهای خیالانگیزی میگفتند و مینوشتند که تا حدودی خصوصیات رمان را داشتند. قرن نوزدهم را عصر طلایی رمان میشمارند. با این وصف که تا اواسط این قرن، رمان بیمقدار بود و تا حدودی در حاشیه ادبیات جای داشت. و تنها زنان بیکاره، و آن دسته از مردم عادی که مختصر سوادی داشتند برای وقتگذرانی رمان میخواندند. تا آن که نویسندگان بزرگی چون استاندال، بالزاک، فلوبر، داستایفسکی، تولستوی و امیل زولا به صحنه میآیند و رمان را تا قله ادبیات مدرن بالا میبرند.
[ معرفی مطلب: بهترین کتابهای دنیا – همراه با اینفوگرافیک ]
کتاب رمانهای کلیدی جهان
این کتاب در سه بخش نوشته شده است و در هر بخش رمانهای کلیدی آن دوره معرفی شده است. سه بخش اصلی کتاب عبارت است از:
- عصر کلاسیک
- قرن بالزاک
- قرن بیستم
در ادامه کتابهای معرفی شده در این سه بخش که هر کدام شامل یک فصل از کتاب نیز میباشد فهرست خواهد شد. اما ذکر این نکته ضروری است که در برخی از فصلهای این مجموعه، کتابی معرفی نشده است بلکه کتابهای مهم مربوط به یک مجموعه خاص آورده شده است. به عنوان مثل در یک فصل از کتاب تحت عنوان «رمانهای پلیسی»، مهمترین رمانهای پلیسی آن دوره همراه با نام نویسندگان ذکر شده است.
عصر کلاسیک: ساتیریکون / خر طلایی / خلخال / سرگذشت ژن جی / رمان قرون وسطی / در حاشیه مرداب / سه سرزمین / گارگانتوا / سفری به سوی غرب / گل پرطلایی / رمان رزمی و رمان پیکارسک اسپانیا / دن کیشوت / استره / داستان کمیک فرانسیون / رمان کمیک / رمان بورژوا / شاهزاده خانم کلو / لذتپرست / ژیل بلاس سانتیلانی / رابینسون کروزوئه / سفرهای گالیور / مانون لسکو / زندگی ماریان / گزارش محرمانه / گلاریسا هارلوو / تام جونز / کاندید یا خوشبینی / تریسترام شندی / زن صومعهنشین / ژولی یا هلویز جدید / رویا در عمارت قرمز / رنجهای جوانی ورتر / دهقان فسادپذیر / رابطههای خطرناک / پل و ویرژینی / رمان گوتیک انگلیسی / داستان ژولیت.
قرن بالزاک: آتالا / اُبرمن / کورین یا ایتالیا / ادلف / غرور و تعصب / گربهای به نام مور / کوانتین دوروارد / رمان تاریخی / آخرین موهیکان / نامزدها / سرخ و سیاه / مادموازل دوموپن / دختر سروان / پندارهای از دست رفته / ماجراهای آرتور گوردون پیم / نفوس مرده / سه تفنگدار / برکه شیطان / جین ایر / بلندیهای بادگیر / یاوه بازار / داغ ننگ / موبی دیک / کلبه عمو تم / زن افسون شده / اورلیا / ابلوموف / آرزوهای بزرگ / بینوایان / نخستین عشق / دمینیک / جنگ و صلح / آلیس در سرزمین عجایب / آموزش عاطفی / تارتارن دو تاراسکون / جزیره اسرارآمیز / دونا پرفکتا / ماجراهای توم ساویر / بیخانمان / وصیتنامه کریشنو کانتو / برادران کارامازوف / جزیره گنج / در جهت مخالف / ژرمینال / زن آقای رئیس / بل امی / شورشی / استپ / گرسنگی / تس دوربرویل / کتاب جنگل / بیریشهها / تاریخ معاصر / سنیلیتا / لرد جیم / خاطرات یک زن خدمتکار.
قرن بیستم: من یک گربهام / بالهای کبوتر / آوای وحش / همه این راه را طی میکنند / سیر و سفرهای یک آزاد مرد / مرحوم ماتیاس پاسکال / ژان کریستف / جنگل / گورا / پترزبورگ / خانواده تیبو / طرف خانه سوان / مولن کبیر / آتش / ماریا شابدولن / اولیس / کوهستان سحرآمیز / محاکمه / گتسبی بزرگوار / مانهاتان ترانسفر / سکهسازان / خانم دالاوی / پولینا ۱۸۸۰ / خورشید همچنان میدرخشد / بلا / آشفتگی احساسات / رمان پلیسی / گرگ بیابان / ترز دکهرو / کنترپوان / نادژا / دن آرام / عاشق خانم چترلی / تولد روز / خشم و هیاهو / پاترپانچالی / خوابگردان / مرد بیکیفیت / فرزند زمین / رمان سیاه آمریکایی / خانواده / مارش رادتسکی / سفر به انتهای شب / انسانهای با حسن نیت / شیفتگیهای گلاستون بری / نیمه شب / شان انسانی / داستان خانواده پاسکیه / مدار راس السرطان / باهیای همه مقدسان / برباد رفته / نیمه شب / خاطرات کشیش دهکده / دختران جوان / تهوع / خوشههای خشم / قلب، یک شکارچی تنهاست / مرد شتابزده / اورلین / داستانهای تخیلی / نوتردام د فلور / پسرک سیاه / مرد صاعقهزده / آقای رئیس جمهور / طاعون / یک پادشاه بدون سرگرمی / در زیر آتشفشان / برهنگان و مردگان / ۱۹۸۴ / پوست / تابستان زیبا / باراباس / خاطرات آدرین / ساحل سیدرا / مالون میمیرد / ماجراهای اوجی مارچ / دکتر ژیواگو / اعلیحضرت مگسها / صاحب قدرت / لولیتا / معبد طلایی / اعتراف بیشرمانه / گروه باله / کوارتت / در جاده / بارون در بالای درخت / مدراتو کانتابیله / یوزپلنگ / لالزارد / ضیافت عریان / ززی در مترو / شعبدهباز لوبلین / جاده فلاندر / رمان علمی – تخیلی / بهشت / رمان نو / گذرگاه معجزات / کیوتو / قرن روشنائیها / مرگ آرتمیو کروز / صد سال تنهایی / مارل / شناسایی درد / باغ فینزی کونتینی / دهنکجی / میوههای طلا / مترجمان / ادبیات آفریقای نو / استاد و مارگریت / شوخی / زیبای خداونگار / رویای برونو / اوت ۱۴ / کشور عجایب / تاریخ / کمربند برگها / جوینده طلا.
[ معرفی مطلب: جملات زیبای کتابها ]
در این کتاب بیشتر از آنچه که در فهرست مشاهده میشود کتاب وجود دارد. به عنوان مثال نویسنده در توضیحاتی که درباره کتاب برادران کارامازوف میدهد به چند کتاب دیگر داستایفسکی اشاره میکند و مقایسه بسیار کوتاهی از آنها ارائه میکند. اما مهمترین و کلیدیترین رمانها در فهرست کتاب گنجانده شده است.
در آخر کتاب نیز قسمتی تحت عنوان – کتاب شناسی رمانهای ترجمه شده – قرار دارد که در آن نام مترجمهایی که برخی از رمانهای یاد شده در این کتاب را ترجمه کردهاند آمده است.
به طور کلی این کتاب، برای آشنا شدن با بهترین رمانهای دنیا بسیار مفید است. اما لازم است اشاره کنیم که نویسنده در معرفی هر رمان، همه نکات و خلاصه داستان را به شکل فشرده ذکر کرده است که در برخی از موارد این موضوع شکل جالب توجهی به خود نگرفته است. یعنی خلاصه داستان کتاب معرفی شده، در قالب چند خط نوشته شده است. بنابراین اگر شما از جمله افرادی هستید که روی افشای داستان کتاب حساس هستید، بهتر است دقت بیشتری در خواندن این کتاب داشته باشد.
جملاتی از متن کتاب رمانهای کلیدی جهان
همچنان که پیش از گوتنبرگ فن چاپ برای مردم ناآشنا نبود، و کم و بیش به صورتهای دیگری به طبع کتاب میپرداختند، پیش از دن کیشوت نیز، رمان در اروپا و در سرزمینهای دیگر به اشکال گوناگون وجود داشت، و اگرچه نمیتوان سروانتش را «مخترع رمان» دانست، اما نباید سهم عمده او را در این مورد نادیده گرفت. با دن کیشوت رماننویسی آغاز نمیشود، اما این اثر دو دوره رماننویسی را به همدیگر متصل میکند، و سر فصل دورهای است که رمان به صورت جدی و با تمام خصوصیاتش قدم به میدان میگذارد. (رمانهای کلیدی جهان – صفحه ۶۶)
موریس بلانشار: به گمان من، گوته جوان علاقه داشت همراه ورتر به اعماق آب برود و خود را هلاک کند، اما بعد از ورتر، گوته این حقیقت را دریافت، که اگر با ورتر همراهی کند، سرنوشت او نیز با غرق شدن به پایان میرسد. و لاجرم از نابود کردن خویش چشم پوشید. (رمانهای کلیدی جهان – صفحه ۱۳۳)
بینوایان حماسهای است غنایی و تاریخی. هوگو در رمان بینوایان ویژگیهای قرن را با ساختن و پرداختن چند نمونه ارائه میدهد: ژان والژان که هم باراباس است و هم مسیح. تبهکار است و زندانی توبهکار، و در مرحله بعدی بورژوا، و سپس یک حامی نیکوکار، و در پایان وظیفه نجاتدهنده را به حد کمال میرسد و تا مقام و درجه رهاییبخش فرا میرود. (رمانهای کلیدی جهان – صفحه ۲۵۰)
رمان برادران کارامازوف، نظریههای فلسفی داستایفسکی را در مورد خیر و شر ارائه میدهد و تاثیرات بدِ کینهورزیها و شهوات را باز میگوید. (رمانهای کلیدی جهان – صفحه ۲۹۲)
آندره مالرو: در بعضی از مانهای بزرگ، نویسنده در ابتدا به تنها چیزی میاندیشد که توان بازگفتنش را دارد. و در این میان، لارنس منظورش را در لابهلای مسائل جنسی پنهان میکرد و فاکنر در میان دردهای درمانناپذیر آدمی. (رمانهای کلیدی جهان – صفحه ۴۶۶)
در رمان سفر به انتهای شب صدای رعد را میشنویم و در سیلابی از هیجانات و عواطف و برخوردها و شورشها و بلواها و رسواییها فرو میرویم و انقلاب ادبی را میبینیم. سفر به انتهای شب طرز بیان را از «رابله» به ارث برده است و به ناتورالیسم روی آورده، و سبک و طرز تازهای آفریده است و با زبانی تند و خشن و گزنده و غرنده سخن میگوید. این زبان به زبان محاوره نزدیک است و از بیان کلاسیک نیز فاصله چندانی ندارد. (رمانهای کلیدی جهان – صفحه ۴۹۲)
جان اشتاین بک با این رمان میخواهد سخنگوی طبقهای تحقیرشده و زیر فشار باشد که استثمار میشوند و همه آنها را فراموش کردهاند. هرچند که «خوشههای خشم» بیانی احساساتی و روانشناسی سادهنگرانهای دارد اما دارای عظمت و قدرت رالیستی است. (رمانهای کلیدی جهان – صفحه ۵۳۶)
قصد جرج اورول آن بوده است که هجونامهای برضد حکومت استبدادی – با شکل و شمایلی استالینی – بنویسد. و اثری به وجود آورده است که از نظر ذوقی به سفرهای گالیور به قلم جاناتان سویفت شباهتهایی دارد و دنیایی عذابآور و هذیانآلود را مجسم میکند. رمان ۱۹۸۴ هرچند داستانی علمی – تخیلی است، ویژگیهایی دارد که در حاشیه این نوع از رمان قرار میگیرد. (رمانهای کلیدی جهان – صفحه ۵۷۹)
جرج اورول در آثار خود همه وسایل و ابزار داستانهای علمی – تخیلی را به کار میگیرد. اما در واقع تالیفات او بیش از هرچیز تبلیغاتی است. تبلیغاتی برضد کمونیسم و شیوه حکومت استالین، و اصولا هر نوع رژیم استبدادی. و هر چند که آثار خود را براساس اعتقادات سیاسیاش پایهگذاری میکند از جنبههای هنری آنها نیز غافل نمیماند. (رمانهای کلیدی جهان – صفحه ۵۸۰)
مشخصات کتاب
- عنوان: رمانهای کلیدی جهان
- نویسنده: دومینیک ژنس
- ترجمه: دکتر محمد مجلسی
- انتشارات: دنیای نو
- تعداد صفحات: ۷۸۴
- قیمت چاپ چهارم – سال ۱۳۹۰: ۲۵۰۰۰ تومان
نظر شما در مورد کتاب رمانهای کلیدی جهان چیست؟ لطفا اگر این کتاب را خواندهاید، حتما نظرات ارزشمند خود را با ما در میان بگذارید. از میان رمانهای معرفی شده در این کتاب، کدام موارد را خواندهاید؟
[ لینک: اینستاگرام کافهبوک ]
» معرفی چند مطلب خوب دیگر: