کامو آرمان سادگی کتابی از ایریس رادیش است که به زندگی آلبر کامو، نویسنده‌ی مشهور برنده جایزه نوبل می‌پردازد. کتابی که در آن می‌توانید با جزء به جزء زندگی آلبر کامو آشنا شوید. همچنین نقدهای کوتاهی از کتاب‌های کامو نیز در کتاب گنجانده شده است که مطالعه آن‌ها به خواننده درک بهتری می‌دهد.
آلبر کامو کسی بود که خودش را فیلسوف نمی‌دانست و حاضر نبود هیچ‌گونه برچسبی روی خود بگذارد. او نویسنده خوش‌قیافه فرانسوی – الجزایری میانه قرن بیستم بود که به خاطر رمان‌ها، مقاله‌ها و نمایش‌نامه‌هایش مورد توجه قرار گرفت و در سال ۱۹۵۷ برنده جایزه نوبل ادبیات شد. موسسه نوبل در توصیف آثار او می‌نویسد: «آثار مهم ادبی او با روشن‌بینی و شنیدن دقیق مشکلات وجدان انسانی در زمان ما همراه است.»
در قسمتی از متن پشت جلد کتاب آمده است:
نتایج و بررسی‌های ایریس رادیش «تازه‌تر از همیشه» است. رادیش که از منتقدان بسیار سرشناس ادبی است، به مناسبت صدمین سالروز تولد کامو، ما را همراه خود به سفری جذاب می‌برد. از بلکور، منطقه فقیرنشین الجزایر که کامو در آن‌جا کنار مادر خاموش خود بزرگ می‌شود تا پاریس خاکستری که تحت اشغال آلمانی‌ها، اخلاقیات این اگزیستانسیالیست جوان را به مبارزه می‌طلبد.
از جمله کتاب‌های آلبر کامو که تاکنون در سایت «معرفی و نقد کتاب کافه‌بوک» به آن‌ها پرداخته شده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- رمان بیگانه
- نمایشنامه کالیگولا
- کتاب افسانه سیزیف
- رمان مرگ خوش
- نمایشنامه سوءتفاهم
- رمان طاعون
- کتاب حکومت نظامی
- کتاب خطاب به عشق
ایریس رادیش – نویسنده کتاب کامو آرمان سادگی – در سال ۱۹۵۹ در برلین به دنیا آمد. در رشته‌های زبان‌شناسی و فلسفه تحصیل کرد و در حال حاضر منتقد ادبی است. از جدیدترین افتخارات این نویسنده می‌توان به سال ۲۰۰۹ اشاره کرد که در آن وزیر فرهنگ فرانسه عنوان «شوالیه هنر و ادبیات» را به رادیش اعطا کرد.
[ » معرفی و نقد کتاب: کتاب گفت‌وگو با مرگ – زندگی‌نامه ]
کتاب کامو آرمان سادگی
آلبر کامو در الجزایر که تحت استعمار فرانسه بود در ۷ نوامبر ۱۹۱۳ متولد شد. پدر در سال ۱۹۱۴ به خدمت سربازی رفت و چند ماه پس از تولد پسرش در نبرد مارن کشته شد. پس از آن مادر کامو در آغاز و پایان راه قرار داشت. مادر کامو با آنکه یک زن ساکت، روان‌پریش و بی‌سواد بود آنقدر در زندگی او نقش پررنگی داشت که معیار کامو برای تعریف جهان محسوب می‌شد. در کتاب‌هایش نیز، مادرها تنها زنان مهم در داستان هستند.
کامو در الجزایر، زیر آفتاب ظهر بزرگ شد. تابستان و گرمای آفتاب بخش مهمی از زندگی‌اش را تشکیل می‌دهد و این موضوع در بیشتر رمان‌ها و داستان‌ها نیز قابل مشاهده است. کتاب‌های کامو «اشباع شده از نور و تحت‌تاثیر گرمای ظهرها که به نظر می‌رسد تمام‌شدنی نیست. آن‌ها زیر آفتاب ظهر نوشته شده‌اند که در آن چیزها سایه ندارند و با خود تنها هستند.»
در مدرسه بسیار تحت تاثیر معلمش قرار داشت ولی تا حد زیادی نویسنده شدنش را مدیون آندره ژید است. در دانشگاه الجزایر تحصیل کرد و تا قبل از سال ۱۹۳۰ که گرفتار بیماری سل شد، دروازه‌بان تیم فوتبال این دانشگاه بود. خیلی زود ازدواج کرد و برای مدت کوتاهی عضو حزب کمونیست شد. خلاصه‌ای از زندگی کامو تا سال ۱۹۳۷ در کتاب کامو آرمان سادگی به این شکل آمده است:
کامو در سپتامبر ۱۹۳۷ به اتهام تروتسکیست بودن، از حزب اخراج می‌شود. در نهایت، عضویت او در حزب ۲۴ ماه و زندگی زناشویی‌اش ۲۶ ماه دوام می‌یابد. در ۲۳ سالگی یک بیماری صعب‌العلاج، یک زندگی زناشویی و یک فعالیت بی‌نتیجه در یک حزب را پشت سر گذاشته است. به فرمانویل می‌نویسد: «در اصل، کاملا در زمینه این زندگی که تمام ما را فریب می‌دهد، فقط بیهودگی وجود دارد. چیزی جز بیهودگی وجود ندارد.» کامو در این وضعیت است که شروع به نوشتن یک رمان می‌کند و نام آن را مرگ خوش می‌گذارد. (کتاب کامو آرمان سادگی اثر ایریس رادیش – صفحه ۶۷)
زندگی این نویسنده هنگامی که الجزایر را ترک کرد و به فرانسه رفت شروع به تحول کرد. او در ادامه زندگی‌اش روزنامه‌نگار شد، با روشنفکران رفت و آمد می‌کرد، کتاب‌های اولیه‌اش منتشر و بسیار مورد استقبال قرار گرفت، بارها و بارها عاشق شد، به سفرهای مختلف رفت و نهایتا در ۴۶ سالگی تصادفا به دست ناشر خود «میشل گالیمار» کشته شد. آن‌ها با ماشین گالیمار به درخت برخورد کردند و این پایان زندگی این نویسنده جذاب بود.
آلبر کامو در پاسخ به سوال مربوط به ده کلمه مورد علاقه‌اش این کلمات را انتخاب می‌کند: «دنیا، رنج، زمین، مادر، انسان‌ها، بیابان، شرف، تیره‌روزی، تابستان و دریا.» کتاب ایریس رادیش نیز در ده فصل نوشته شده است که عنوان هر فصل یکی از این کلمات است. در پایان کتاب نیز، نویسنده به سراغ بچه‌های کامو می‌رود و گفت‌وگوی کوتاهی با آن‌ها می‌کند که می‌تواند برای خواننده بسیار جالب باشد.
ایریس رادیش در قسمتی از یادداشت خود برای چاپ کتابش در ایران می‌نویسد:
آلبر کامو از معدود نویسندگان بسیار بزرگی است که در سراسر جهان، خوانندگان خود را یافته است، زیرا صدای او تا امروز هم زنده و رها از هرگونه رسوب‌های ایدئولوژیکی و شرایط زمانی باقی مانده است. آرزو می‌کنم که ترجمه کتاب باعث شود این نویسنده بزرگ کلاسیک فرانسوی، از نو کشف گردد و خوانندگان جوان ایرانی هم او را نویسنده‌ای بدانند که احساس و شعور را کاملا در کنار هم تحت تاثیر قرار می‌دهد.
چاپ سوم کتاب کامو آرمان سادگی به تازگی (زمستان ۹۹) از سوی نشر ثالث با طراحی مجدد جلد کتاب منتشر شده است.
[ » معرفی و نقد کتاب: کتاب گزارش به خاک یونان – زندگی‌نامه ]
درباره کتاب ایریس رادیش
شاید بد نباشد اشاره کنیم که در این کتاب بیشتر زندگی و شخصیت کامو مورد بررسی قرار می‌گیرد و کمتر به کتاب‌های او پرداخته می‌شود. نقدها و بررسی‌های نویسنده از کتاب‌های کامو بسیار کوتاه است و فلسفه کامو از میان کتاب‌هایش به خوبی بررسی نشده است. بنابراین در نظر داشته باشید که این کتاب برای شناخت فلسفه کامو از میان کتاب‌هایش مناسب نیست.
کامو در این کتاب مردی شریف است که در لحظات حساس و جایی که مسئله اخلاق در میان باشد همواره به توصیه پدرش عمل می‌کند و دست از پا خطا نمی‌کند. پدرش زمانی گفته بود: «آدم اگر مرد باشد خودش جلوی خودش را می‌گیرد.» اما کامو هرگز پدرش را ندید و به این ترتیب مادرش همه زندگی او شد. آلبر کامو اگرچه ارتباط گرفتن با زن‌ها را دوست دارد اما آن‌ها نقش پررنگی در قلب او ندارند. فقط مادرش است که به عنوان الگوی مقدس مورد تکریم قرار می‌گیرد. زنان دیگر جز در عشق برای او کسالت‌بار هستند.
جهان هم برای آلبر کامو کسالت‌بار و پوچ است. گاهی درباره پوچ بودن دنیا از نظر آلبر کامو برداشت‌های اشتباهی می‌شود ولی با خواندن کتاب حاضر متوجه می‌شویم که کامو همان‌طور که خودش بارها و بارها اشاره می‌کند عاشق زندگی است. پوچ بودن دنیا دلیل نمی‌شود که او آفتاب، دریا و انسان را دوست نداشته باشد. شوق زندگی همیشه در وجود کامو زنده بود و به اعتقاد او انسان باید همواره علیه زندگی دست به عصیان بزند. در کتاب به وضوح می‌بینیم که کامو زندگی سختی داشت و همواره در موقعیت‌های مختلف تحت فشار بود اما خودش می‌گوید: «من شخصاً همواره رنج را با نوعی شادی پذیرفته‌ام، شادیِ بودن.»
پس در نظر داشته باشید برداشت‌های منفی از «پوچ» و «پوچی» در فلسفه کامو نداشته باشید. از نظر کامو انسان باید با این موضوع کنار بیاید و با بودن و جرعه جرعه نوشیدن زندگی دست به عصیان بزند. در واقع کامو با مطرح کردن پوچی دنیا به نحوی می‌خواهد انسان از این موضوع آگاه شود و در ناامیدترین حالت ممکن امید به زندگی را در درون خودش پرورش دهد.
در قسمتی از مقدمه، درباره کتاب کامو آرمان سادگی آمده است:
مورسوی بیگانه تا امروز هم از شخصیت‌های بسیار مشهور ادبیات جهان است. آلبر کامو، خالق آن، فیلسوف پوچی‌های وجود انسان است، اندیشمند عصیانگری که انسان برایش اهمیت دارد و همواره وکیل مدافع سادگی است؛ سادگی‌ای که برای این الجزایری – فرانسوی، اساس همه‌چیز و همزمان قوی‌ترین همراهش در زیر آفتاب به حساب می‌آید.
بدون شک آشنایی با زندگی آلبر کامو در کنار مطالعه کتاب‌هایش باعث می‌شود بهتر به فلسفه این نویسنده پی ببریم. پیشنهاد می‌کنیم در کنار خواندن کتاب‌های کامو از این کتاب نیز غافل نشوید. با وجود تمام جذابیت‌های زندگی کامو، کتاب کامو آرمان سادگی گاهی خسته‌کننده می‌شود و خواننده باید حوصله به خرج دهد. این موضوع ممکن است بیشتر برای خواننده‌ای رخ دهد که آشنایی چندانی با آلبر کامو ندارد. اما به طور کلی اگر به دنبال کتابی درباره زندگی آلبر کامو هستید، این کتاب می‌توانید یکی از بهترین گزینه‌های ممکن باشد.
[ » معرفی و نقد کتاب: کتاب میخائیل باکونین شورشی سودایی – زندگی‌نامه ]
جملاتی از کتاب کامو آرمان سادگی
مادر، معیار کامو برای تعریف جهان است. (کتاب کامو آرمان سادگی – صفحه ۲۴)
کامو تا آخرین روز زندگی خود، مادرش را که یک زن ساکت، روان‌پریش و بی‌سواد است، به عنوان الگوی سادگی مقدس تکریم می‌کند. طرح اولیه آثارش را هم با الهام از سکوت او می‌ریزد. (کتاب کامو آرمان سادگی – صفحه ۲۴)
مائده‌های زمینی تاثیر بزرگی بر آن پسر دبیرستانی می‌گذارد. ژید تجربه بیداری کامو است. پس از این‌که نثر نشئه‌کننده و خلسه‌آور ژید را می‌خواند، تصمیم می‌گیرد نویسنده شود. متن‌های اولیه که در الجزیره می‌نویسد، تحت‌تاثیر مستقیم مائده‌های زمینی ژید است. (کتاب کامو آرمان سادگی – صفحه ۴۷)
ارتش فرانسه با توجه به وضعیت جسمانی او، از خدمت داوطلبانه‌اش چشمپوشی می‌کند؛ ارتشی که کامو با وجود صلح‌طلب بودنش، در مقابل آن احساس مسئولیت دارد. شاید همین ماجرا پیش‌درآمد حکمت جبر قهرمانانه در مقاله‌ای شده باشد که در باره بیهودگی می‌نویسد. (کتاب کامو آرمان سادگی – صفحه ۱۲۰)
شرف در تمام طول زندگی کامو برایش بسیار مهم می‌ماند. نوعی معیار اولیه است که از دوران کودکیِ فقیرانه خود در الجزیره به دنیای مدرن می‌آورد. (کتاب کامو آرمان سادگی – صفحه ۱۶۱)
«زندگی» از دید کامو، یک موتور حیات یا «اراده» نیست که قدرت می‌خواهد، بلکه اتفاقی بسیار کهن و کیهانی است که هیچ پوپایی یا رشدی در آن وجود ندارد. (کتاب کامو آرمان سادگی – صفحه ۱۸۲)
زنان در رمان‌های کامو در بهترین وضعیت نقش‌های بی‌اهمیتی دارند. تنفر از زنان، جدا از تمایل او به ارتباط داشتن با آن‌ها، خردکننده است. در یادداشت‌هایش می‌نویسد: «زن، جز در عشق، کسالت‌بار است.» در طاعون، مادر راوی، یعنی مادر دکتر ریو در حال بافتنی بافتن، در قاب زمینه نشسته و تسلیم سرنوشت است. یادبودی خاموش برای تنها زنی که در زندگی نویسنده ارزش دارد. (کتاب کامو آرمان سادگی – صفحه ۲۲۱)
کامو مردی چهل ساله است که دیگر وقت چندانی برایش باقی نمانده است. او هفتم نوامبر ۱۹۵۳ را در دفتر خود در گالیمار سپری می‌کند. احساس می‌کند ناامیدترین و محتاج‌ترین انسان‌هاست. خلق خوشی ندارد و نمی‌خواهد هم که داشته باشد. می‌نویسد: «در چهل سالگی انسان به نابودی بخشی از وجودش تن می‌دهد.» (کتاب کامو آرمان سادگی – صفحه ۲۵۵)
او در آخرین رل خود، نقش یک ناامید را بازی می‌کند که می‌خواهد به «ستاره خود» بازگردد. کامو در آوریل ۱۹۵۹ جمع‌بندی می‌کند: «حالا در میان تکه‌پاره‌ها پرسه می‌زنم، بدون قانون هستم، شقه‌شده، تنها و پذیرای این تنهایی، تسلیم ویژگی‌ها و ناتوانی‌های خود. و باید حقیقتی را، پس از آنکه تمام زندگی خود را در نوعی دروغ گذرانده‌ام، بازسازی کنم.» او فقط ۲۵۱ روز دیگر وقت دارد تا راه ستاره خود را بیابد. (کتاب کامو آرمان سادگی – صفحه ۲۸۲)
تصمیم دیگری می‌گیرد. فرانسین را با بچه‌ها به پاریس می‌فرستد. خانواده‌اش را در دوم ژانویه به آوینیون و ایستگاه قطار می‌برد. کامو تصمیم گرفته است با دوستش میشل و با اتومبیل به پاریس برود. (کتاب کامو آرمان سادگی – صفحه ۳۰۳)
مشخصات کتاب
- عنوان: کامو آرمان سادگی
- نویسنده: ایریس رادیش
- ترجمه: مهشید میرمعزی
- انتشارات: ثالث
- تعداد صفحات: ۳۵۶
- قیمت چاپ دوم – ۱۳۹۵: ۲۸۰۰۰ تومان
- جلد گالینگور
نظر شما در مورد کتاب کامو آرمان سادگی چیست؟ لطفا اگر این کتاب را خوانده‌اید، حتما نظرات ارزشمند خود را با ما در میان بگذارید. با نظر دادن در مورد کتاب‌ها در انتخاب کتاب به همدیگر کمک کنیم.
[ لینک: کانال تلگرام کافه بوک ]
» معرفی چند مطلب دیگر از زندگی‌نامه بزرگان:
